Het is niet eenvoudig je vandaag echt te onderscheiden als designer van een moderne auto. Nadat je klaar bent aan de tekentafel worden alle scherpe kantjes in een windtunnel weggeblazen als bladeren in de wind. Het zorgt ervoor dat auto’s in 2015 op veel punten overeenkomen met die van een ander merk. Het karakter wordt vaak bepaald door de neus. Daarmee wil ik niet zeggen dat alle auto’s letterlijk op elkaar lijken.
Wie zich wil onderscheiden zal zich diep moeten ingraven in natuurwetten en de durf moeten hebben om out-of-the-box te ontwerpen. Voor sommige automerken lijkt dat een taboe. Zij kiezen eerder voor het poldermodel waarbij vaak concessies worden gedaan aan een echt vernieuwend design. De wagen moet niet te opvallend zijn, eerder neutraal gestileerd en daardoor bereikbaar voor een groter publiek. Soms herken je de afkomst, Duitse auto’s hebben een duidelijke signatuur, net als de Italianen die vaker voor een gewaagd design durven te kiezen. Bij Amerikanen hoeft het niet persé mooi te zijn als het maar groot is, zeg maar de McDonalds formule, liefst een XXL met veel voor weinig.
Mazda is een merk wat de lat voor zichzelf de laatste jaren aanzienlijk hoger heeft gelegd. Het Japanse merk heeft onderweg een statement gemaakt en wil auto’s bouwen die onze zintuigen prikkelen. Auto’s moeten een levendig uiterlijk krijgen maar ook de uitstraling van een kunstwerk hebben. Ga er maar aanstaan, want hoe vertaal je dat naar een het ontwerp van een auto die nog steeds moet aanspreken bij een zo groot mogelijke publiek. Om dit een kader te geven heeft Mazda het ‘Kodo’ design omarmt wat staat voor ‘ziel van beweging’.
Het klinkt misschien wat zweverig, maar Kodo komt erop neer om de dynamische schoonheid van de beweging van wilde dieren tot leven te laten komen en dat lukt alleen maar als je overbodige zaken weg gaat laten. Mazda gaat een stapje verder en voegt hier twee Japanse elementen aan toe. ‘RIN’ wat staat voor ingetogen waardigheid en ‘EN’ wat staat voor een aanlokkelijke sensualiteit. En met deze laatste zijn we terug bij het prikkelen van onze zintuigen. Het is de hogeschool van design, wie het ziet is geprikkeld, wie alleen een auto ziet kijkt enkelvoudig en dat is eigenlijk zonde. Wie een auto goed bekijkt ziet zoveel detail, en niet alleen bij Mazda. Zijn Mazda’s dan anders en onderscheiden ze zich echt. Nee zeker niet alle bestaande modellen hebben die X-factor van het Kodo design maar wie kijkt naar de nieuwe Mazda CX-3 en de Mazda MX-5 gaat wel degelijk deze bijzondere designstyle herkennen.
Bij de CX-3 is Mazda er duidelijk in geslaagd een ingetogen compacte Crossover te ontwerpen die fraaier oogt dan alle voorgangers van Mazda. En dat laatste kun je zeker zeggen over Mazda’s succesnummer aller tijden de MX-5 roadster die op veel punten meer dan verleidelijke trekjes heeft. De iconische MX-5 is de mooiste tot nu toe al zullen er zeker liefhebbers zijn van de eerste bijna spartaanse modellen. Wie houdt van design kan echter niet om deze MX-5 heen.
Voor Mazda was 2010 een belangrijk jaar en presenteerde het in Milaan voor het eerst hun Kodo-designfilosofie. Op dezelfde plek, drie jaar later kon de wereld voor het eerst kennis maken met de eerste vertaling door Mazda van dit design. Nu weer twee jaar later in 2015 toont Mazda tijdens de Milaan Design week een fiets en een sofa, beide geïnspireerd op Kodo Desgn. Mazda maakt hiermee heel duidelijk dat hun filosofie veel verder gaat en dat is in een tijd waar alles lijkt te draaien om technologie absoluut een statement.
De locatie waar we kennismaking aangaan ligt in het befaamde Brega District, de plek in Milaan waar het jaarlijkse designfeest wordt gehouden. In een smaakvolle en donkere pop-up ruimte komen lifestyle bloggers en journalisten samen om te horen en te zien wat Mazda wil vertellen met hun nieuwe en opvallende modellijnen. Ergens halverwege de presentatie zien we hoe het schitterende metalen roofdier wat tegen de wand is gemonteerd transformeert in de MX-5. Minstens zo imposant is de video die we zien van een Japanse kunstenaar die 6 maanden heeft gewerkt aan een vaas die we elders in de ruimte vinden. Maar goed uiteindeijk gaat het 2 totaal andere designs die worden getoond, een fiets en een bank.
Fietsen zijn weer in, e-bikes zijn zelfs een hot item en trendy racers voor stedelijk gebruik zijn inmiddels zo populair dat ze in grotere steden steeds meer het straatbeeld bepalen. Hipsters al lijkt hun tijd voorbij te zijn, jongeren en iedereen die zich wil onderscheiden lijkt van ze te houden. Nieuwe ontwerpers staan op en zeker moderne fietsen zijn weer helemaal in. De automotive industrie richt zich op, Pon koopt Gazelle, Peugeot heeft inmiddels een arsenaal aan fietsen en Ford maakt ze onderdeel van hun mobility plannen. Wat we terug zien zijn vooral e-bikes die snelheden halen waarmee je op een brommer vroeger van de straat werd gehaald.
Mazda komt niet met een e-bike noch met een fiets die we snel terug zullen zien in het straatbeeld. De meer dan trendy ogende racer lijkt eerder geschikt voor een werelduurrecord-poging en maakt het Kodo design op alle punten waar. Alles wat overbodig is werd weggelaten. Misschien is hij daardoor ook sensueel aantrekkelijk en puur. Een fiets is een fiets moeten de designers hebben gedacht met een knipoog naar de MX-5. De in rood met zwart uitgevoerde fiets heeft een frame wat is geklopt uit een metalen plaat en is volledig handwerk. Het fraaie eveneens met de hand gemaakte zadel heeft dezelfde stiksels als de bekleding van de MX-5. Het stuur is al even fraai en ergens onderweg ga je geloven dat deze fiets ook snel is al zal je toch zelf de pk’s op de pedalen moeten gaan leveren. En deze fiets heeft zeker geen last van onderstuur op een snelle wielerbaan. Wanneer we de fiets van bovenaf naast de MX-5 zien staan vraag je je af of dit eigenlijk niet past in de ideale woonkamer. Schoonheid maal snelheid, beide om van te smullen. De fiets zal zeker niet in serieproductie gaan komen maar eerder zijn weg vinden op de vele tentoonstellingen en exposities over design.
Naast de Kodo designfiets maken we ook kennis met een uniek gestileerde sofa die is ontworpen door de in Milaan wonende Mazda designers Setsu en Shinobu Ito. Zij werkten daar nauw samen met een aantal gerenommeerde Italiaanse meubelmakers om hun visie op modern design te verwezelijken. Bij de sofa is wel heel duidelijk dat vrijwel alle overbodige design elementen zijn weggelaten. Strakker kan bijna niet als je dit ontwerp bewondert. Het leer zit werkelijk om het gepolijste aluminium frame getrokken. Aan de voorzijde vallen niet direct de rode lijnen over de lengte van de bank op. Deze worden pas zichtbaar aan de achterzijde.
Voor de bank staat een bijpassende tafel, Een combinatie van een houten frame met metalen delen. Het ontwerp heeft veel weg van de kenmerkende vleugelgrille van Mazda. Wanneer je beide design meubelen op één podium plaatst met de nieuwe Mazda CX-3 ontstaat er een soort van evenwichtig geheel waaraan je duidelijk de gemeenschappelijkheid van het Kodo design gaat herkennen. Het maakt hier in Milaan de toch al fraaie CX-3 nog een tikkeltje exclusiever. De bijzondere kleur wit is daarbij volledig in evenwicht met het zwart van de sofa en de tafel.
Niemand binnen Mazda twijfelt nog aan de door hun gepresenteerde Kodo design filosofie. Het is duidelijk meer dan alleen een begrip, het is de DNA geworden van de nieuwe modellenreeks van het Japanse automerk. De investering om deel te nemen aan de Milaan Design week is kostbaar en geeft aan dat dit nog maar hopelijk een begin is van nog meer nieuwe en verrassende ontwerpen. Iedereen die de komende maanden de Mazda CX-3 (media juni op de Nederlandse markt) of de MX-5 (vanaf augustus in de showroom) gaat bekijken moet echt eens de tijd nemen om het lijnenspel van beide auto’s te bewonderen. De lat ligt inderdaad hoog!
Het hoogtepunt van Kodo design was een gelakte box die is gefabriceerd met behulp van de cho-shitsu-techniek waarbij geplette eierschalen op een laklaag worden geplaatst. De bedenker en maker heet Kinjo-Ikkokusai, een 7e generatie lakwerker uit Hiroshima die 6 maanden lang werkte aan dit kunstobject. Dit gaat veel verder dat een schilderij. Kinjo liet zich inspireren door de op de Werelderfgoed geplaatste Shiraito-no-taki waterval. Met zijn meesterwerk wil hij het spirituele gevoel van water, licht en wind tot uiting laten komen.
Hoe fraai en gedetailleerd hij dat heeft gedaan zie je pas als je op hoge resolutie inzoomt op de details waarbij zichtbaar wordt dat minuscule stukjes eierschaal zijn aangebracht op de gelakte ondergrond. Door het blijven polijsten van het resultaat ontstaan symmetrische patronen en krijg je uiteindelijk een fraai weerspiegelend oppervlak. Dit soort bijzondere objecten zouden eigenlijk meer zichtbaar moeten zijn voor een groter publiek en horen eerder thuis in een van de vele bekende musea voor moderne kunst #awesome!
Het Tsuiki koperwerk, afkomstig uit de stad Tsubame werd eveneens ontworpen vanuit de Kodo design-filosofie. De techniek die werd gebruikt door Studio Gyokusendo bestaat uit het bewerken van een enkele plaat koper. Door deze oneindig met de hand te kloppen ontstaat uiteindelijk een bijzonder uit eigen wil gevormde schaal die voor iedereen die van vorm en design houdt zal verbazen. De kleur is gevormd vanuit een chemische reactie tussen tin en een unieke mix van componenten die uit de natuur stammen. Wie de video bekijkt zal zich verbazen hoe arbeidsintensief het totale proces is.
Henk is Internet Entrepreneur, founder van Dutchcowboys en daarnaast tech en travelblogger, fotograaf, visual storyteller en bovenal een digitale nomade. Je maakt Henk vooral blij met bijzondere auto's, verre reizen en coole gadgets. Zijn grootste passies zijn echter innovatie, creativiteit en duurzaamheid.